Τα ‘Κορινθιακά” του revista.gr @ Αρχαίο Ηραίον Περαχώρας

Στην όμορφη βόλτα που ξεκινήσαμε εδώ στο revista.gr με τίτλο “Κορινθιακά” ο πρώτος προορισμός ήταν το Αρχαίο Ηραίον στην Περαχώρα. Με εύκολο τρόπο από το Λουτράκι, βγήκαμε στον περιφερειακό δρόμο που οδηγεί προς τον Όσιο Πατάπιο και στην συνέχεια στην Περαχώρα και την Λίμνη Βουλιαγμένη. Διαδρομή υπέροχη, αμφιθεατρική καθώς ανεβαίνουμε ψηλά στο βουνό και κατηφορίζουμε πάλι. Όλα αυτά σε σύντομο χρονικό διάστημα καθώς η πρόσβαση τελικά στον χώρο του Αρχαίου Ηραίου είναι σύντομη και καθόλου κουραστική.

Στην περιοχή του Ηραίου Περαχώρας αποκαλύφτηκαν τα πιο σημαντικά λείψανα του πρώιμου κορινθιακού πολιτισμού. Κέντρο ήταν το ιερό της Ήρας, στο λιμανάκι κάτω από το εμφανές μικρό χτίσμα του σημερινού φάρου.

Η Περαχώρα, κατά τα προρωμαϊκά χρόνια, αποτελούσε ζωτικό τμήμα της κορινθιακής γης. Η κορινθιακή τέχνη, των γεωμετρικών και των αρχαϊκών χρόνων, θα ήταν ατελέστατα γνωστή, χωρίς τα ευρήματα της Περαχώρας. Με τις ανασκαφές, που πραγματοποιήθηκαν κατά τα έτη 1930-1933, μελετήθηκε η περιοχή του Ηραίου και τα γειτονικά ιερά Ήρας Ακραίας και Λιμενίας. Η έρευνα επεκτάθηκε ως τη λιμνοθάλασσα της Βουλιαγμένης, όπου βεβαιώθηκαν κατάλοιπα από εγκαταστάσεις νεολιθικής, πρώιμης ελλαδικής αλλά και μυκηναϊκής εποχής, ενώ εικάζεται ότι υπήρχε μια σημαντική πόλη με το όνομα Ηραίον. Σύμφωνα με λείψανα που έχουν βρεθεί στην ευρύτερη περιοχή της Περαίας χώρας εκτιμάται ότι η γνωστή από διάφορες φιλολογικές πηγές πόλη Οινόη βρισκόταν στην περιοχή του σημερινού Σχοίνου, ενώ σύμφωνα με ευρήματα, που ήρθαν στο φως το 1972, μέσα στην πόλη του Λουτρακίου, τοποθετείται, εκεί, ο συνοικισμός, Θερμά.

Ηραίον ήταν το όνομα των ναών προς τιμήν της θεάς Ήρας. Μεγάλος αριθμός αρχαίων ελληνικών, ελληνιστικών και ελληνορωμαϊκών ναών, διάσπαρτων γύρω από τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή ήταν αφιερωμένοι στην Ήρα.

Στο νοτιότερο τμήμα του ιερού -γνωστού παλαιότερα ως ιερό της Ήρας Ακραίας – η λατρεία άρχισε κατά τη γεωμετρική περίοδο. Γύρω στο 800π.Χ οικοδομήθηκε ο πρώτος αψιδωτός ναός της Ήρας, από τον οποίο σήμερα δε σώζεται τίποτα. Κατά τον 6ο αι. π.Χ. ένας καινούριος ναός της Ήρας κτίστηκε λίγο δυτικότερα. Ήταν δωρικού ρυθμού, με ορθογώνια κάτοψη και διαστάσεις 10,30Χ31μ. Συνοδευόταν από βωμό στα ανατολικά, ο οποίος ήταν επιμήκης και έφερε διακόσμηση τριγλύφων. Τον 4ο αι. πΧ προστέθηκαν γύρω από το βωμό 8 ιωνικοί κίονες, που βαστούσαν ένα στέγαστρο για την προστασία των ιερέων και της ιερής φωτιάς από τους ισχυρούς ανέμους της περιοχής. Ανατολικότερα οικοδομήθηκε κατά τον 4ο αι. π.Χ μια διώροφη στοά σχήματος Γ, με δωρικούς κίονες στο ισόγειο και ιωνικούς στον πρώτο όροφο. Ένα κτίριο που αποκαλύφθηκε στα δυτικά του δωρικού ναού έχει ερμηνευθεί ως αγορά με θρησκευτική και εμπορική χρήση.
Σε απόσταση 200μ ανασκάφτηκε το δεύτερο τμήμα του ιερού, που είχε αρχικά ταυτιστεί με το λεγόμενο ιερό της Ήρας Λιμενίας. Η άποψη αυτή, που εκφράστηκε από τον καθηγητή H. Payne, βασίστηκε στην ύπαρξη ενός ορθογώνιου οικοδομήματος των αρχαϊκών χρόνων, που θεωρήθηκε ως ναός της Ήρας. Ο επόμενος ανασκαφέας, καθηγητής R. Tomlison, ερεύνησε το χώρο συστηματικά και ερμήνευσε το εν λόγω κτίριο ως εστιατόριο για τις λατρευτικές ανάγκες των πιστών. Φαίνεται λοιπόν ότι η βασική λατρεία θα ασκείτο στο νότιο τμήμα, στο λιμάνι, ενώ στην περιοχή του εστιατορίου θα βρίσκονταν βοηθητικές εγκαταστάσεις για τους λατρευτές.
Ανάμεσα στους δύο χώρους υπήρχε μια ιερή λιμνούλα, που συγκρατούσε τα βρόχινα νερά. Επιχώσθηκε ήδη τον 4ο αι. πΧ.και κατά τις ανασκαφές αποκαλύφθηκαν μέσα στην επίχωση γύρω στις 200 χάλκινες φιάλες (ιερά τελετουργικά σκεύη). Πολύ κοντά ήλθε στο φως και μια υδατοδεξαμενή, με αψιδωτές τις στενές πλευρές της και με μία στήριξη της στέγης. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον υδροσυλλεκτικό έργο του 4ου αι. πΧ με άριστη στεγανότητα.

Φωτογραφίες: Στάθης Ντάγκας – revista.gr

Στον δρόμο για Περαχώρα.

Λουτράκι

Λουτράκι