Ο Καλός και ο Κακός αστυνόμος ~ Του Θανάση Πάνου

Ας πούμε ότι στο κέντρο της Αθήνας παρακολουθείς κλεφτά δυο ανθρώπους, έναν καλό και έναν κακό. Ο καλός θα περπατήσει βλέποντας τριγύρω και τους αστέγους θα τους πλησιάσει με συμπόνοια και θα σκεφτεί έστω τι μπορεί να προσφέρει. Ο κακός δεν βλέπει τίποτα, περπατά τρέχοντας γιατί το κακό ως γνωστόν αναπτύσσει μεγάλες ταχύτητες. Σαφέστατα ο κακός έτσι παρουσιάζει μεγάλη δράση.

Η πρώτη πιθανότητα είναι να μην συναντηθούν και σήμερα. Ο καλός θα σκέπτεται ακίνητος τι να πράξει για βοήθεια ενώ ο κακός την ίδια ώρα θα δρα προς όφελός του και μόνο. Αρα και πάλι η δράση ανήκει αυτομάτως στον κακό που αεικίνητος όπως είναι εντοπίζει τα θύματά του και την κατάλληλη στιγμή χτυπά και φεύγει για το επόμενο κακό.

Μια δεύτερη πιθανότητα είναι, με βάση την προηγούμενη παραδοχή της δράσης, να συναντηθούν γιατί ως γνωστόν η γη είναι σφαιρική και αν είσαι ακίνητος στο ίδιο σημείο, ότι δρα και φεύγει μπροστά σου θα γυρίσει και θα στην φέρει από πίσω. Αρα αυτό συνηγορεί πως η δράση στα πόδια του κακού είναι σαν μια φωτιά που καίει το δένδρο, την στιγμή που ο καλός χαράζει καρδούλες ερωτευμένος στον φλοιό του.

Μια Τρίτη πιθανότητα είναι αυτή της εθελοντικής δραστηριοποίησης του καλού και ονομάζεται αντίδραση. Συμβαίνει σπάνια αλλά όταν συμβεί, δηλαδή η δράση και η αντίδραση συγκρουστούν, το μίγμα τους είναι τόσο εκρηκτικό που το ονομάζουμε επανάσταση. Πλήθος τα παραδείγματα στην ανθρώπινη πορεία αυτής της σύγκρουσης που διαμόρφωσαν την εξέλιξή της. Οι πιθανότητες και οι συνδυασμοί είναι βέβαια πολλοί, όπως για παράδειγμα, και οι δυο που παρακολουθείς να είναι καλοί και εσύ να είσαι ο κακός, που τάχα για έρευνα παρακολουθείς.

Άσχετα πάντως με το φιλοσοφικό υπόβαθρο, ηθικής και δεοντολογίας που μας παραπέμπει στο τι είναι καλό ή κακό, το γεγονός είναι πως ως άυλες δυνάμεις είναι οι μόνες που μετατρέπονται σε υλικές και η μία προσπαθεί να απαλλαχθεί από την ενοχλητική παρουσία της άλλης. Μάλιστα ως παιδιά του ίδιου συστήματος συμπεριφέρονται όπως ο καλός και κακός αστυνόμος στην ανάκριση,  που ο στόχος τους είναι ένας. Να εκμαιεύσουν αυτό που θέλει η εξουσία που τους ταΐζει. Είτε με σφαλιάρες είτε με προσφορά ύδατος και καπνού.

Πως όμως μπορούμε να μετρήσουμε την ύπαρξη του κακού όταν αυτό γιγαντώνεται και εμείς ζούμε μέσα του; Όταν ταΐζει τα προβλήματα της ανθρωπότητας, το πλήθος των εγκλημάτων και της βίας και πλέον αυτό είναι ως καθημερινό γεγονός μια συνήθεια που αναπαράγεται με καταιγιστικό ρυθμό από τα Μ.Μ.Ε και θεωρείται λογική;

Μία λογική διαπίστωση είναι, ότι το κακό για να τραφεί και να επιβιώσει, υπάρχει εφόσον υπάρχει το καλό. Έχουμε δημιουργήσει αυτήν την έννοια για να περιγράψουμε πως αισθανόμαστε όταν το καλό μας, φαίνεται να κινδυνεύει ή να ηττάται. Το πρόβλημα είναι πως δεν μπορούμε ούτε να το μετρήσουμε ούτε καν να συνειδητοποιήσουμε σε τι έκταση απλώνεται. Από την άλλη και ένα ψήγμα καλού έχει την δύναμη του φωτός και τις ελπίδας. Μια απλή ακτίνα καλού μπορεί να φωτίσει τον κόσμο του σκοταδιού που φέρει το κακό. Και συμμετέχοντας εθελοντικά σε αυτό, ενισχύοντας την ποσότητα του παρόντος καλού, αυτό  αποτελεί συνειδητοποίηση και αντίδραση. Το κακό είναι όπως ο παγετός που έρχεται όταν δεν υπάρχει η θερμότητα της δράσης. Είναι όπως το σκοτάδι που γίνεται βαθύ όσο οι αχτίνες αδυνατούν. Ένας άστεγος που κρυώνει, ένα παιδί που πεινά και η οποιαδήποτε μορφή ανισότητας μέσα και έξω από το σπίτι μας, δεν είναι παρά η αντανάκλαση της παράνοιας του κακού.

Αν μέσω αυτού του συλλογισμού μπορούσε να υπάρξει κάποιο δίδαγμα από την αέναη διαμάχη τους είναι ότι το κακό γιγαντώνεται ως αποτέλεσμα που προκύπτει όταν το άτομο μένει παθητικό και υποχείριο των μηχανισμών εξουσίας, είτε είναι το κόμμα είτε η θρησκεία του.  Και οι επαναστάσεις, η σύγκρουση δράσης-κατεστημένου (που διατηρεί με νύχια και με δόντια την ανισότητα που εκφράζει) και αντίδρασης-καταπιεσμένου (που βιώνει ασφυκτικά την ανισότητα) τον άστεγο και τον πεινασμένο ποτέ δεν εξαφάνισαν ή έστω επαρκώς χόρτασαν.

 

Του συγγραφέα και φίλου του περιοδικού μας, Θανάση Πάνου.

Αναδημοσιεύουμε από strovilos.gr όπου και αρχικά δημοσιεύθηκε.