Dunkirk | Δουνκέρκη (2017) ~ Κριτική Ταινίας

 Έτος: 2017
Σκηνοθεσία: Christopher Nolan
Πρωταγωνιστούν:
Fionn Whitehead, Mark Rylance, Tom Hardy, Tom Glynn-Carney
Διάρκεια: 1ω 46λ

 

Το Dunkirk ήταν μια από τις πιο αναμενόμενες ταινίες του 2017. Τι είναι όμως αυτό που έκανε μια αληθινή ιστορία για τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο τόσο αναμενόμενη; Η απάντηση είναι απλή. Είναι η νέα ταινία του Christopher Nolan. Ο Nolan είναι βρετανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός , ένας από τους καλύτερους κινηματογραφιστές της εποχής μας. Αυτό οφείλεται στο εξαιρετικό του αφηγηματικό στυλ, που σε συνεπαίρνει από την αρχή μέχρι το τέλος, την καταπληκτική του σκηνοθεσία, με το εξαιρετικό μοντάζ και τα επικά πλάνα. Μέρος, βέβαια, αυτής του της επιτυχίας, είναι και η συνεργασία του με κορυφαίους ηθοποιούς και τον επίσης κορυφαίο γερμανό μουσικοσυνθέτη Hans Zimmer, με την χαρακτηριστική ηλεκτρονική του μουσική, συνδυασμένη με κλασικές ορχηστρικές μελωδίες και πιάνο. Για την ακρίβεια, ο Zimmer συνεργάστηκε μαζί του πρώτη φορά στο Batman Begins (2005) και από το The Dark Night (2008) και έπειτα, έχει συνθέσει τη μουσική για όλες του τις ταινίες, δίνοντάς τους έναν αξιομνημόνευτο επικό χαρακτήρα.

Ο Nolan συνολικά έχει σκηνοθετήσει 10 ταινίες και έχει γράψει 9 από αυτές (είτε μόνος του, είτε μαζί με τον αδελφό του Jonathan Nolan και άλλους σεναριογράφους), με το Insomnia (2002) να αποτελεί τη μόνη που δεν συμμετείχε στο σενάριο. Ξεκινώντας από παραγωγές χαμηλού προϋπολογισμού (Following (1998) με budget μόλις 6,000$) κατάφερε να γίνει ένας από τους πιο αξιόπιστους και ανεξάρτητους καλλιτέχνες  του χώρου, με παραγωγές που ξεπερνούν τα 100,000,000$. Έχοντας λοιπόν παραδώσει αριστουργήματα όπως τα, Memento (2000), The Prestige (2006), The Dark Night (2008), Inception (2010) και Interstellar (2014), που, όπως προανέφερα,  χαρακτηρίζονται από εξαιρετικά καλογραμμένο και πανέξυπνο σενάριο με καθηλωτική αφηγηματική ροή, καταπληκτική σκηνοθεσία, κορυφαίο καστ και επική μουσική από τον Zimmer (πλην των Memento, The Prestige), ο Nolan άξια θεωρείται ένας εκ των κορυφαίων σύγχρονων κινηματογραφικών δημιουργών.

Η ταινία είναι βασισμένη στο αληθινό ιστορικό γεγονός της εκκένωσης της παραλίας της Δουνκέρκης, στην οποία οι Γερμανοί είχαν εγκλωβίσει περίπου 400,000 Άγγλους  στρατιώτες και συμμάχους. Οι χαρακτήρες είναι φανταστικοί, όπως και κάποια από τα γεγονότα της αφήγησης.

Το σενάριο φέρει εξολοκλήρου την υπογραφή του Nolan και το στυλ του, παρουσιάζει 3 διαφορετικές οπτικές, που καλύπτουν διαφορετικές χρονικές περιόδους (μια εβδομάδα στη στεριά, μια μέρα στη θάλασσα, μια ώρα στον αέρα)  όπου συνδυάζονται σε μια εσκεμμένα μη γραμμική αφήγηση, φεύγοντας από τον σεναριακά συνοχικό και πλέον cliché, χαρακτήρα του είδους. Γραμμένο με μαεστρία, χωρίς πολύ διάλογο και χωρίς να εμβαθύνει σε κάποιον συγκεκριμένο χαρακτήρα, εστιάζοντας καταυτό τον τρόπο περισσότερο στην πλοκή, τις καταστάσεις και τη δημιουργία συναισθηματικά φορτισμένης ατμόσφαιρας,  καθηλώνει τον θεατή, βάζοντάς τον να συνδυάσει μόνος του τη χρονική σειρά των γεγονότων, δίνοντάς του βέβαια όλα τα απαραίτητα στοιχεία.

Τη σκηνοθεσία θα την μείωνα αν έλεγα ότι είναι αριστουργηματική. Η τοποθέτηση της κάμερας και η σωστή χρήση του μοντάζ, προσδίδει σε κάθε σκηνή λόγω ύπαρξης. Τα πλάνα του, είτε σύντομα είτε μακροσκελή, τα απολαμβάνεις  σαν σύντομες κινηματογραφικές εμπειρίες, στο οποίο σημαντικό ρόλο παίζει η εξαιρετική φωτογραφία, ενώ υπάρχουν κάποια που προκαλούν δέος. Καταφέρνει και αποθανατίζει το συναίσθημα της κάθε στιγμής και σε βάζει μέσα στη δράση με έναν μοναδικό τρόπο.

Οι ερμηνείες απλές και εξαιρετικές. Οι ηθοποιοί ερμηνεύουν κυρίως με τις εκφράσεις του προσώπου τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Tom Hardy (Farrier), ο οποίος κυριολεκτικά έδωσε ερμηνεία με τα μάτια του και τη φωνή του, καθώς φόραγε καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας τη μάσκα του πιλότου και ολόκληρο το πρόσωπό του φάνηκε απειροελάχιστα. Ο Mark Rylance εξαιρετικός στο ρόλο του πολίτη που πήγαινε με το σκάφος του να βοηθήσει, όπως και ο Fionn Whitehead, στον ρόλο του στρατιώτη που προσπαθεί να επιβιώσει και να γυρίσει στην Αγγλία και ένας Kenneth Branagh ο οποίος, ναι μεν εμφανίστηκε λίγο, αλλά μόνο απαρατήρητος δεν πέρασε, με την πολύ καλή, απλή και διακριτική ερμηνεία του.

Η μουσική του Hans Zimmer, καταπληκτική όπως πάντα και αδιαχώριστο πλέον κομμάτι των ταινιών του Nolan, δεν σταματάει στιγμή να παίζει, χτίζοντας, παρέα με την κάμερα, αγωνία και συναίσθημα, συνδυασμένη άψογα με την ατμόσφαιρα της κάθε σκηνής.

Τα ηχητικά εφέ είναι καταπληκτικά, ενώ χρησιμοποιήθηκαν κανονικά σκάφη και πολεμικά πλοία, με κάποιες μετατροπές, για να μοιάζουν με εκείνα του 40’ και φυσικές τοποθεσίες (η παραλία είναι η πραγματική παραλία που είχε γίνει η εκκένωση), ενώ οι εξωτερικές σκηνές των αεροπλάνων (όχι αυτές που δείχνουν μέσα το πιλοτήριο)είναι πραγματικές πτήσεις. Για αυτό και η ταινία φαίνεται εντελώς ρεαλιστική, αληθινή, φυσική.

Ο Christopher Nolan παραδίδει ένα από τα καλύτερά του αριστουργήματα, εκτοξεύοντας τη φήμη του σε ύψη αθέατα και χαρίζοντάς μας μια μοναδική εμπειρία, αποδεικνύοντας για ακόμα μια φορά ότι είναι ένας ξεχωριστός και ανώτερος καλλιτέχνης, που έχει αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα του στις σελίδες της κινηματογραφικής ιστορίας, συνεχίζοντας να γράφει καινούργιες.

Κριτική: 9,5/10

 

Γράφει ο Δημήτρης Αδαλάκης