Μιλάμε συνέχεια για την οικονομική κρίση στην Ελλάδα και τα παρελκόμενά της στις ζωές των ανθρώπων. Την δεινή οικονομική θέση ενός μεγάλου τμήματος του ελληνικού λαού, που πλέον φτάνουν στιγμές που αδυνατεί να εκπληρώσει και τις στοιχειώδεις ανάγκες του, τα ψέμματα της πολιτικής, τα λάθη που δεν διορθώνονται με κάνενα τρόπο αλλά διαιωνίζονται και πολλά ακόμη.

Μιλάμε σπάνια όμως για αυτό το πρωτοφανές πνευματικό έλλειμα που έχει προκύψει στην χώρα εδώ και μια δεκαετία τουλάχιστον. Ένα έλλειμα που διογκώνει το πρόβλημα και που το κάνει να φαντάζει ως δισεπίλυτο. Για να πούμε την άληθεια, αυτό πιστεύουμε κι εμείς. Χωρίς πολιτισμό, παιδεία, φρέσκιες ιδέες, δεν πας πουθενά.

Η κρίση γέννησε την ευκολία σε μερικές καταστάσεις. Έκανε την μετριότητα στάση ζωής που μας κατσικώθηκε στον σβέρκο. Δεν είναι δα η πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας που υπάρχει κρίση. Στο παρελθόν τα πράγματα υπήρξαν πιο ζόρικα. Πόλεμοι, καταστροφές, εμφύλιος. Όμως η πολιτισμική δημιουργία προσέφερε λύσεις και μια σανίδα σωτηρίας.

Σήμερα παραμένουμε εγκλωβισμένοι σε ένα δυτικό πρότυπο που δεν μπορούμε να αγγίξουμε. Αντ’ αυτού, έχουμε ανασύρει από το παρελθόν ότι χειρότερο και το έχουμε αναγάγει σε τέχνη. Ίσως να είμαστε από τις λίγες γωνιές στη γη που μπορούν να καταφέρνουν κάτι τέτοιο. Δυτικά πρότυπα με ξεπερασμένα μέσα. Καρακιτσαριό.

Το κιτς το συναντάει κανείς όπου να’ναι. Στη μουσική, στη διασκέδαση, στην τέχνη που μόνο τέχνη δεν είναι, στο ντύσιμο, στην συμπεριφορά, στις ιδέες, στον ρατσισμό, στην τεχνολογία, στον τύπο, στην καθημερινότητα, στις συμπεριφορές σε φύση και ανθρώπους. Παντού. Δεν μπορεί να μην το βλέπετε δηλαδή. Όσο περισσότερο βαθαίνει η κρίση μάλιστα, τόσο περισσότερα σκατά μας περικυκλώνουν.

Έχουμε την αίσθηση ότι μπορούμε καλύτερα από αυτό που παρουσιάζουμε. Δεν μας αξίζει τέτοια πνευματική ένδοια σαν λαός. Γιατί με τέτοια φτώχεια πνευματική, βρίσκει έδαφος η φτώχεια η υλική και το ψέμα της πολιτικής. Οφείλουμε κάποια στιγμή να ενηλικιωθούμε και να αντικρίσουμε την αλήθεια κατάματα. Προφανώς και σε έναν μεγάλο βαθμό αξίζουμε τα δεινά που βιώνουμε. Όταν το παραδεχτούμε θα έχουμε κερδίσει την μισή λύση στο πρόβλημα.

Αξίζουμε πολλά περισσότερα σαν λαός από τα θλιβερά instagram stories τιγκαρισμένα στην βότκα και τα ναρκωτικά. Αξίζουμε πολλά περισσότερα από θλιβερά τηλεσκουπίδια τύπου επιβίωσης, γαμώτο..

_________

@revista.gr – Ιούλιος 2017

Ο Κώστας Μπαλάφας γεννήθηκε το 1920 σε ένα χωρίο της Άρτας, την Κυψέλη. Σε μικρή σχετικά ηλικία οι γονείς του τον έστειλαν στην Αθήνα για να αναζητήσει μια καλύτερη τύχη, μιας και το μότο και της τότε εποχής ήταν “φύγε για να σωθείς”. Τα παιδικά του βιώματα ήταν έντονα και τον σημάδεψαν στην εξέλιξη της ζωής και της καριέρας του.

Στην Αθήνα θα βρει έναν συμπατριώτη, φίλο του πατέρα του, ο οποίος θα του προσφέρει στέγη και εργασία. Εργάζεται σε γνωστό γαλακτοπωλείο(τέχνη την οποία έμελλε να σπουδάσει αργότερα) ενώ παράλληλα φυτά στο νυχτερινό σχολείο. Στη συνέχεια θα παρακολουθήσει τα μαθήματα της Γαλακτοκομικής Σχολής Ιωαννίνων, ενώ θα συνεχίσει ανάλογες σπουδές στην Ιταλία.

Περίπου στην ηλικία των 13 είχε την πρώτη του επαφή με την φωτογραφία και όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά είπε “ Όταν κατάλαβα ότι αυτό το μηχάνημα που κρατούσα στα χέρια μου μπορεί να αποτυπώσει σε εικόνα πάνω σε χαρτί ό,τι έχω ζωντανό μπροστά μου, μαγεύτηκα… ”. Από τότε η απόκτηση μιας δικής του φωτογραφικής μηχανής έγινε όνειρο ζωής, το οποίο θα γίνει πραγματικότητα την περίοδο των σπουδών του στα Ιωάννινα. Η σχέση του με την φωτογραφία θα γίνει ακόμα πιο στενή στην Ιταλία, όπου κοντά σε έναν υπάλληλο φωτογραφείου θα γνωρίσει εμπειρικά την τέχνη του σκοτεινού θαλάμου. Μολοταύτα, η απόκτηση των απαραίτητων εξαρτημάτων για να φωτογραφίσει (συγκεκριμένα φιλμ) ήταν κάτι που δυσκόλευε τον Κώστα Μπαλάφα.

Το 1939 επιστρέφει στα Ιωάννινα για να εργαστεί και εκεί τον βρίσκει ο πόλεμος και η Κατοχή. Αυτά τα σημαντικά γεγονότα δεν θα μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστη μια τόσο ευαίσθητη φυσιογνωμία. Το αποτέλεσμα ήταν να γίνει αντάρτης-τυφεκιοφόρος, ενώ παράλληλα, φωτογράφιζε τις μάχες, τις κτηνωδίες του κατοχικού στρατού αλλά και την δύσκολη ζωή των ανθρώπων της υπαίθρου, με κεντρικό πρόσωπο την μάνα.

Το 1942, ύστερα από το στρατοδικείο που πέρασε, για ένα ασήμαντο σχετικά περιστατικό, θα καταταγεί στο ΕΛΑΣ και θα απαθανατίσει πιο κοντά από οποιονδήποτε άλλον την φρίκη του πολέμου.

Κατά την περίοδο 1945-1951 περίπου θα εργαστεί ως διερμηνέας σε μια ομάδα μηχανολόγων, γεγονός που θα τον σώσει από τα κυνηγητό και την εξορία. Δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε πως με την σημαντική θέση που απέκτησε με αυτή την δουλειά βοήθησε πάρα πολλούς συμπατριώτες του.

Το 1951 θα καταλήξει να εργαστεί στην ΔΕΗ όπου πέραν των χρημάτων που του προσφέρει αυτή η θέση, θ αδράξει την ευκαιρία να φωτογραφίσει από κοντά σημαντικά έργα όπως το υδροηλεκτρικό φράγμα στον Αχελώο.

Πολυπράγμων, ποτέ δεν ηρεμούσε και τίποτα δεν μονοπωλούσε το ενδιαφέρον του, ο Κώστας Μπαλάφας, θα έχει την ευκαιρία το 1960 να ασχοληθεί και με τον κινηματογράφο όπου διέγραψε μια άξιου λόγου πορεία.

Ο Κώστας Μπαλάφας, δεν ήταν ένας επαγγελματίας φωτογράφος. Το έργο όμως που μας άφησε είναι αδιαμφισβήτητα τεράστιας αξίας. Η Κατοχή, το αλβανικό μέτωπο, ο αγώνας του ΕΛΑΣ στην Ήπειρο και ο τρόπος ζωής της ελληνικής υπαίθρου, ήταν θέματα που υπήρξαν σταθμοί για την ζωή του. Μέσα από αυτά διαμόρφωσε την προσωπικότητα και το ήθος του. Τα θέματα του αντιπροσωπεύουν γενιές Ελλήνων και οι φωτογραφίες του αποτελούν πλέον μια γέφυρα για την σημερινή Ελλάδα με την Ελλάδα του τότε. Παρ’ όλου που μεγάλο μέρος την δουλειάς του καταστράφηκε (εν μέρει ηθελημένα και εν μέρει λόγω συνθηκών), αυτό που μένει είναι αρκετό για να μεταφέρει έντονα συναισθήματα και αναμνήσεις μέσα από τις άκρως ρεαλιστικές φωτογραφίες του…

Πηγή: consider.gr/